15. júlí 2024

Gjögur­viti rifinn og annað vita­ljós sett upp

Gjögurviti var 24 metra hár stálgrindarviti sem reistur var á Gjögri á Ströndum árið 1921. Hann var aflfæddur frá rafveitu og rafgeymar notaðir til vara. Hlutverk hans var að merkja í hvítu ljósi öruggar og fullnægjandi siglingaleiðir, en rauð og græn ljóshorn vitans merktu hættuljós yfir sker og boða. Vitinn var í reglubundnu viðhaldi á fimm ára fresti þar til rétt fyrir síðustu aldamót þegar tekin var ákvörðun um að hætta reglubundnu viðhaldi á stálvirkinu og nýta það fé sem sparaðist til að reisa nýjan vita sem væri ódýrari í viðhaldskostnaði.

Hinn rúmlega aldargamli Gjögurviti féll á hliðina í suðvestan hvassviðri í desember 2023. Ástand stálgrindar vitans var orðið bágborið og grindin illa farin af ryði. Vitinn var strax aftengdur. Í byrjun júlí fór vinnuflokkur á vegum Vegagerðarinnar á staðinn til að búta stálgrindina niður og flytja í burtu.

Eftir fall vitans var þörf á nýjum vita metin, enda þótti óvíst hvort þörf væri fyrir ljósvita á þessum stað. Niðurstaðan var sú að reisa nýtt vitaljós á sama stað.

Kristinn Hauksson, forstöðumaður tækjadeildar Vegagerðarinnar, upplýsir að í stað vitans komi 24 m hátt mastur. „Á toppi mastursins verður fest LED vitaljós sem mun sinna sömu þörfum og gamli vitinn,“ segir Kristinn. Mastrið er á leið til landsins en stefnt er að því að setja það upp fyrir lok sumars. Kristinn segir aðstöðuna til framkvæmda á staðnum góða og hægt að koma að bæði krana og steypubíl til að setja upp nýja mastrið. Þá verði allt viðhald mun einfaldara en áður. „LED ljósin þarf nánast aldrei að skipta um ólíkt því sem var með eldri perurnar í gamla vitanum,” segir Kristinn og bætir við að vitaljósið, radarsvari og annar búnaður vitans verði hér eftir í beinni vöktun frá höfuðstöðvum Vegagerðarinnar. „Við getum þá brugðist við bilunum fljótar en hefur verið hingað til.”